İnternet Temelli Yaklaşımlar
Günümüzde psikolojik sorunların tedavisinde özellikle internet temelli olarak uygulanan müdahale programları fazlasıyla ön plana çıkmaktadır. Bu müdahale programları başta en yaygın görülmekte olan depresif bozukluklar ve kaygı bozuklukları olmak üzere yeme bozuklukları, kronik ağrı, bağımlılıklar gibi bir çok psikolojik sorunun tedavisinde etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Yapılan randomize kontrollü çalışmalar ve meta-analiz derlemeleri internet temelli müdahale programlarının geleneksel yüz yüze tedaviler kadar etkili sonuçlar ortaya koyduğuna işaret etmektedir.
Online/Web Psikoterapi Nedir?
Online psikoterapi, psikoterapi yöntemine ait değerlendirme ve tedavi gibi bileşenlerin internet temelli araçlar ile hizmet alan kişiye ulaştırılması yöntemidir. Ancak ülkemizde daha çok video konferans yani Skype ve FaceTime gibi uygulamalar aracılığıyla danışanlara sunulan psikoterapi hizmeti anlamında kullanılmaktadır. Ancak aşağıda belirtildiği üzere internet temelli olarak sunulan bir çok farklı ve güncel müdahale yöntemi bulunmaktadır.
-
Web Temelli Uygulamalar
-
Video-konferans (Skype, FaceTime vb.)
-
Anlık mesajlaşma
-
E-Posta
-
Online forumlar
-
-
Self-Help Programlar
-
Terapist destekli/desteksiz uygulamalar
-
-
Yapay zeka & Terapötik robotlar
-
Video Oyun Programları
-
Sanal Gerçeklik (VirtualReality)
Avantajları Nelerdir?
İnternet günlük yaşamımızda bir çok alanda bize kolaylıklar sağlamaktadır. Psikoterapi yöntemi de internetin bu avantajlarından faydalanmaktadır. Özellikle online psikoterapi yönteminde en avantajlı konulardan birisi kolay erişilebilirliktir. Hem danışanlar hem de psikoterapistler bu sayede birbirlerine daha kolay bir şekilde erişebilmektedirler. Artık aynı ofiste olmanın ötesinde terapistinizle aynı ülkede bulunmanıza bile gerek yoktur.
Bu yöntemin sağladığı bir diğer kolaylık zaman sınırlandırmasını ortadan kaldırması ya da en aza indirmesidir. Her iki taraf da uygun gördüğü ölçüde birbirlerine 7/24 erişim sağlayabilirler. Bu yöntemi kullanan terapistler hem danışanlarına hem de kendilerine daha çok zaman ayırabildiklerini ifade etmektedir. Aynı zamanda danışanlar için de büyük oranda konfor ve esneklik sunmaktadır. Ofisinizden ya da evinizden ayrılmadan günlük planınıza en uygun şekilde terapistinizle görüşme imkanına sahip oluyorsunuz.
Online psikoterapilerin en önemli avantajlarından birisi de hem hizmeti sunan hem de alan kişiler için psikoterapi maliyetlerinin düşmesidir. Yani bu yöntem daha ekonomiktir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Online psikoterapi yöntemini kullanacak kişilerin dikkat etmesi gereken en önemli konulardan birisi yetkinliktir. Bu hizmeti almak istediğiniz uzmanın lisanslı bir psikolog olduğunundan emin olunuz. İnternet ortamı bir çok kolaylaştırıcı etkisinin yanı sıra güvenlik risklerini de beraberinde getirmektedir. Ayrıca bu uzmanın internet aracılığıyla psikolojik yardım sağlama konusunda herhangi bir eğitiminin ya da çalışmasının olup olmadığı da bir diğer önemli husustur. Hizmeti aldığınız uzman kişisel bilgilerinizin güvenliği ve gizliliği için gerekli online güvenlik önlemlerini almış olmalıdır.
Yüz yüze Tedailer Kadar Etkili?
Yapılan randomize kontrollü araştırmalar ve meta-analiz gibi derleme çalışmaları internet temelli uygulamaların bir çok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde yüz yüze tedavi kadar etkili olduğuna işaret etmektedir. Etkili olduğu araştırmalarla desteklenen psikolojik sorunlar:
-
Depresif Bozukluklar
-
Kaygı Bozuklukları
-
Obsesif Kompulsif Bozukluk
-
Yeme Bozuklukları
-
Bağımlılıklar
-
Kronik Ağrı
-
Somatik (Bedensel) Bozukluklar
-
Stres & Yaşam Kalitesi
-
Huzursuz bağırsak sendromu
-
Cinsel işlev bozuklukları
-
İnsomnia
Yazar: Samet Baş
Yararlanılan Kaynaklar
https://www.apa.org/practice/guidelines/telepsychology
Carlbring, P., Andersson, G., Cuijpers, P., Riper, H., & Hedman-Lagerlöf, E. (2018). Internet-based vs. face-to-face cognitive behavior therapy for psychiatric and somatic disorders: an updated systematic review and meta-analysis. Cognitive Behaviour Therapy, 47(1), 1-18.
Linardon, J., Cuijpers, P., Carlbring, P., Messer, M., & Fuller‐Tyszkiewicz, M. (2019). The efficacy of app‐supported smartphone interventions for mental health problems: a meta‐analysis of randomized controlled trials. World Psychiatry, 18(3), 325-336.
Andersson, E., Enander, J., Andrén, P., Hedman, E., Ljótsson, B., Hursti, T., ... & Rück, C. (2012). Internet-based cognitive behaviour therapy for obsessive–compulsive disorder: a randomized controlled trial. Psychological medicine, 42(10), 2193-2203.
Gainsbury, S., & Blaszczynski, A. (2011). A systematic review of Internet-based therapy for the treatment of addictions. Clinical psychology review, 31(3), 490-498.
Hedman, E., Ljótsson, B., & Lindefors, N. (2012). Cognitive behavior therapy via the Internet: a systematic review of applications, clinical efficacy and cost–effectiveness. Expert review of pharmacoeconomics & outcomes research, 12(6), 745-764.
Ström, L., Pettersson, R., & Andersson, G. (2004). Internet-based treatment for insomnia: a controlled evaluation. Journal of consulting and clinical psychology, 72(1), 113.